Voorzitter, vanavond behandelen we de perspectiefnota 2021 – 2024. Het betreft het perspectief van de gemeente Brummen, waarbij het thema “Financieel Gezond” net als voorgaande jaren de boventoon voert.
En dat in een situatie , waarin we nu bijna 4 maanden te maken hebben met het Coronavirus, die onze samenleving in de ban houdt en voorlopig, zo voorspellen de deskundigen, ons nog wel even in de ban zal houden. En ook deze situatie roept de vraag op, die in het verlengde ligt van de hamvraag in de perspectief nota: “Wat voor een gemeente willen we zijn”, namelijk “Wat voor een samenleving willen we zijn?”
Wordt het een samenleving weer net als vóór de Coronacrisis, hetgeen we, wonderlijk genoeg, als normaal beschouwen of verandert er toch iets in onze mindset, zodanig dat er meer solidariteit, begrip en respect zal zijn. Met meer waardering voor de mensen die werkzaam zijn in de zorg, in het onderwijs en bij de overheid. De PvdA hoopt van harte, dat dat het normale wordt en dat de situatie van voor de Coronacrisis het “oude normaal” wordt.
Na de financiële crisis in 2008/2009 is er, gebaseerd op de dominante New Public Management – ideologie, met de nadruk op kleinere overheid, uitbesteding van publieke diensten, decentralisering van overheidstaken en meer marktwerking, een strategie gekozen om vooral te bezuinigingen op de publieke sector.
Gebleken is nu, dat dat geen goede strategie was, gezien de problemen die er zijn als gevolg van de Coronacrisis. Want als gevolg van die bezuinigingen is de beschikbaarheid en de kwaliteit, met name in de zorg en het onderwijs en van de publieke dienstverlening onder druk komen te staan. Terwijl tegelijkertijd de behoefte aan publieke diensten en de complexiteit en de daarbij toegenomen administratieve lasten is toegenomen.
Goede publieke diensten zijn cruciaal om uitzonderlijke situaties, zoals de huidige crisis, het hoofd te bieden, maar ook in ‘normale’ tijden zijn ze van essentieel belang voor de levenskwaliteit, de sociale samenhang en een eerlijke verdeling van kennis, macht en inkomen. En goede publieke diensten vereisen voldoende, goed opgeleide en gemotiveerde werknemers met fatsoenlijke lonen en goede arbeidsomstandigheden. Daarom mag de prijs van de huidige crisis niet weer op de schouders van de werknemers in de zorg, het onderwijs of de overheid gelegd worden.
De huidige crisis maakt ook duidelijk dat de standaard economische redenering, dat de publieke diensten een last voor de economie vormen, misplaatst is. Zonder een sterke en kwalitatief hoogwaardige publieke sector kan ook de markt eenvoudigweg niet functioneren. Het bedrijfsleven is net zozeer afhankelijk van de publieke sector als omgekeerd.
De belangrijkste noden en behoeften in onze samenleving worden niet opgelost door te bezuinigen maar door publieke diensten uit te versterken.
Dat geldt niet alleen voor de publieke voorzieningen, die momenteel de meeste aandacht krijgen (zorg, onderwijs, kinderopvang). Ook uiteenlopende algemene maatschappelijke behoeften zoals veiligheid, woon- en leefkwaliteit en duurzaamheid vragen om meer publieke diensten en investeringen.
Voorzitter, de PvdA kijkt vanuit deze beschouwing naar de voorliggende perspectiefnota.
In deze perspectiefnota zijn 4 uitgangspunten en 6 aanbevelingen beschreven op basis van de gemaakte analyse van de reden dat de gemeente Brummen in financieel zwaar is gekomen. De meeste aanbevelingen zijn ons ziens goede aanbevelingen en bieden een goede basis voor de verdere uitwerking van de vraag: “Wat voor een gemeente willen we zijn?”
Een vraag, voorzitter die we graag samen met het college en in dialoog met de samenleving zouden willen oppakken. Een motie met die strekking zal door Groen Links mede namens de PvdA worden ingediend.
Van een tweetal zaken willen we de volgende opmerkingen maken:
- Betreffende het uitgangspunt “herbronnen” vinden we niet, dat bij het ontwikkelen van scenario’s de financiën ten alle tijde het meest bepalend zijn, maar de prioritering van het uit te voeren beleid moet leidend zijn.
- Het tweede betreft de aanbeveling om een kader te maken voor bestedingen uit de bestemmingsreserves. Voorgesteld wordt om het college de bevoegdheid te geven om uitgaven te doen binnen de kaders van de bestemmingsreserves. Wij vinden, dat het college die bevoegdheid kan krijgen, echter wel met inachtneming van een limiet. Daartoe dienen wij een amendement in, die mede ingediend wordt door het CDA en GroenLinks.
Tenslotte voorzitter,
Voor de PvdA heeft en houdt, het zal u niet verbazen, het sociaal domein de hoogste prioriteit. We zijn geen voorstander van het doorvoeren van bezuinigingen in het sociaal domein. Dat neemt echter niet weg, dat, zoals het college ook voornemens is, kritisch gekeken moet worden naar hoe in deze gemeente de taken in het sociaal domein worden gerealiseerd.
Dank u wel voorzitter.
Afbeelding van Steve Buissinne via Pixabay.
