7 december 2023

Begrotingsbehandeling november 2023

Voor een sterke lokale overheid zijn niet alleen de financiën belangrijk.
Van even groot belang is het menselijk kapitaal om betekenisvol te zijn en te blijven. Zowel bij onze sociale alsook onze ruimtelijke ambities. Om goede en betrouwbare dienstverlening te kunnen leveren aan onze inwoners.

Nabijheid overheid

Afnemend vertrouwen in de politiek en in ons democratische bestel is een veelbesproken thema.
Vertrouwen en betrouwbaarheid zijn twee begrippen die veel met elkaar te maken hebben maar er is wel met dit verschil; vertrouwen doe je zelf, maar of je betrouwbaar bent … dat bepalen anderen op basis van jouw eigenschappen en handelen. Belangrijke factor hierbij is de ongelijke politieke vertegenwoordiging. Onderzoek wijst uit dat op nationaal en internationaal niveau 90% van de politici theoretisch zijn opgeleid en slechts ongeveer 10% praktisch. Waardoor niet alle belangen van groepen in de samenleving gelijk vertegenwoordigd worden.

Echter, op lokaal niveau ligt dat genuanceerder en zijn er kansen. Juist de lokale overheid staat dichter bij haar inwoners waardoor het gemakkelijker is voor een groep inwoners om zich uit te spreken en zich gehoord te worden.

Dienstverlening inwoners

In onze gemeente zetten we in op concrete stappen om dat vertrouwen te herstellen. Dat vraagt om een zichtbaarheid en nabijheid; een gemeente die investeert in contacten met haar inwoners. Een toegankelijke overheid die zich vanuit vertrouwen dienstbaar opstelt naar haar inwoners.

Met de oefenprojecten “gebiedsgericht werken” maken we een belangrijke stap; inwoners en ondernemers weten vaak prima wat er zich afspeelt in hun straat of wijk en delen graag hun ideeën en initiatieven. Of delen hun zorg. Om die ene buur die ze steeds minder zien bijvoorbeeld. En dat is geen hypothese, maar een recente ervaring. En dan ineens blijkt dat bestaande voorzieningen mensen uit hun misère en isolement kunnenhalen.

Ook vanuit de PvdA fractie zijn we nauw betrokken bij deze pilots en we kijken met belangstelling uit naar de bevindingen wanneer de balans eind 2024 wordt opgemaakt.

In de gemeente Brummen hechten we aan duurzaamheid in de brede zin van het woord. Sociaal beleid gaat samen met onze duurzaamheidsagenda. Bespaarhulp is daarvan in onze gemeente een goed voorbeeld. We dienen samen met D66 de motie “Global Goals” in, of, in goed Nederlands “Duurzame ontwikkelingsdoelen”, waarbij sociale thema’s met duurzame ontwikkeling samengaan. Zoals de aanpak van energiearmoede bijvoorbeeld.

Servicepunt Eerbeek

Voorzitter, later vandaag spreken we separaat over een 1ebegrotingswijziging. Toch willen we er inhoudelijk alvast op ingaan. De PvdA is niet blij met het voorstel om over te gaan tot verkoop van het servicepunt in ons grootste dorp Eerbeek. De PvdA heeft zich destijds erg ingezet voor het realiseren van een servicepunt in Eerbeek. Het voorstel overvalt ons en de samenleving ook! Als we het Servicepunt nu sluiten, dan is, naast publieke dienstverlening, ook de politiepost weg uit Eerbeek. Dit voornemen heeft de maatschappelijke vertegenwoordiging in het dorp Eerbeek volledig gemist zoals de dorpsraad Eerbeek/Hall en de vereniging van ouderenbonden. En dat voorzitter vindt de PvdA een droevige constatering; dit is niet de werkwijze die je van een betrouwbare gemeente “die werkt voor haar inwoners” zou mogen verwachten.

Toch hebben wij oog voor het feit dat voortschrijdend inzicht en wetgeving maakt dat voortzetting van het steunpunt in haar huidige opzet niet houdbaar is. In de raadsinformatiebrief Steunpunt van 13 oktober jl. beschrijft het college hoe een alternatief voor het huidige steunpunt eruit kan zien. De PvdA denkt daarbij aan de ontwikkeling van één loket, waar onder 1 dak politie, gemeente en diverse maatschappelijke en culturele organisaties hun activiteiten kunnen ontplooien. Ons inziens kan dat een enorme aanwinst zijn voor Eerbeek.

En overigens ook voor de kern Brummen. Een duurzame en toekomstbestendige oplossing waar alle inwoners de nabijheid en toegankelijkheid van de lokale overheid ervaren. Waar inwoners terecht kunnen wanneer ze ondersteuning nodig hebben bij bijv. schulden, invullen van formulieren of vragen over zorg of veiligheid in hun wijk. Dienstverlening voor jong en oud, waar ondersteuning is voor iedereen die een steuntje nodig heeft, zoals bij laaggeletterdheid, taalachterstanden of een overheid voor wie de digitalisering iets te snel gaat. Wij dienen hiertoe een motie in.

Stora ENSO/De Hoop

Het nieuws over de voorgenomen sluiting van papierfabriek de Hoop in Eerbeek kwam in juni van dit jaar als een grote verrassing. Het heeft veel verdriet, stress, onzekerheid en boosheid bezorgd in gezinnen die nauw verbonden zijn met De Hoop. Een van de oudste ondernemingen zal na 350 jaar haar deuren sluiten. De vakbonden hebben onderhandeld over een goed sociaal plan voor de werknemers, met succes. Maar ook met een goed sociaal plan zal het niet gemakkelijk zijn om voor iedereen tot een goede oplossing te komen. Met name voor oudere werknemers is het toch niet altijd gemakkelijk om ander werk te vinden, zeker niet op hetzelfde salarisniveau. Het werk in de papierfabriek wordt goed betaalden het is de vraag of ander werk hetzelfde salaris kan bieden. En een lager inkomen vraagt, juist in deze tijd met hoge kosten, om aanpassing van het financiële huishoudboekje.

Daarnaast kan sluiting van De Hoop ook gevolgen hebben voor het werk van anderen, bijvoorbeeld werknemers bij andere, toeleverende bedrijven. Denk daarbij ook aan de transporteurs, zij vallen niet onder dit sociaal plan. Voor de PvdA genoeg redenen om deze ontwikkelingen nauwlettend te volgen. En om te kijken waar we lokaal kunnen bijsprongen om inwoners, die daar behoefte aan hebben, te ondersteunen waar we kunnen.

Geheugensteunpunt

Door de toenemende vergrijzing groeit de behoefte aan ondersteuning en zorg. Het aantal ouderen dat te maken krijgt met vergeetachtigheid en dementiële problematiek neemt toe. Ook zijn er minder mensen om ondersteuning en zorg te bieden. Het geheugensteunpunt is al jaren een vaste waarde en ondanks de toename van problematiek moeten zij het nog steeds doen met betrekkelijk weinig formatie. Onze fractie vraagt hier aandacht voor. De PvdA is van mening dat deze thematiek heel mooi ingebed zou kunnen worden in een nog te formuleren ouderenbeleid. Waarbij ook oog is voor het welzijn van vergeten groepen ouderen.

Inclusie

Voorzitter, het realiseren van een lokale inclusieagenda is een wettelijke taak die door een tekort aan medewerkers is blijven liggen in de afgelopen jaren. We hebben hier een vraag over gesteld in het voorbereidende forum aan de wethouder. Wij zijn blij met de toezegging van de portefeuillehouder dat dit voortvarend gaat worden opgepakt; het beleid op inclusie in onze gemeente moet immers geborgd worden. En dat gaat het om inclusie in de zin van dat de gemeente Brummen een plek is waar iedereen kan meedoen, ongeacht leeftijd, culturele achtergrond, beperkingen, gender of talenten.

Bestuurskracht en financiële robuustheid van de gemeente

“Wij werken voor Brummen” is het motto van de gemeente Brummen. En dat doen we voorzitter … allemaal!
Echter, door uitbreiding van het gemeentelijke takenpakket en de krapte op de arbeidsmarkt staat de dienstverlening onder druk.
Daarnaast hebben we de opdracht om onze gemeente financieel robuuster te maken.
Deze mix van factoren maakt dat wij ons zorgen maken.

De afgelopen periode hebben we behoorlijk geïnvesteerd in bijvoorbeeld de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed en in de aanschaf van flexwoningen. Waar, bij de perspectiefnota in juni van dit jaar, nog uitgegaan werd van een rooskleuriger vooruitzicht, wacht ons vandaag, direct na vaststelling van deze begroting, een eerste begrotingswijziging met taakstellingen die moeten worden ingevuld voor de jaarschijf 2024. Dat moet om opnieuw preventief toezicht van de provincie te voorkomen. Bovendien is het niet uitgesloten dat het kostprijsonderzoek van de Zorgregio Midden IJssel/Oost Veluwe gaat leiden tot substantiële aanpassing van de tarieven per 2024 en een waarschijnlijke correctie op de tarieven van 2023. Kosten die niet meegenomen zijn in deze begroting.

We moeten zorgvuldig omgaan met onze financiën.
Naast financiële perikelen, zijn er ook vragen rondom capaciteit. Deze vragen behoeven verdieping. En die is toegezegd, waarvoor onze dank. Het gesprek over de Bestuurskrachtontwikkeling vindt plaats in december. In februari wordt een bijeenkomst over “Organisatie en strategische keuzes richting toekomst” georganiseerd.
De PvdA fractie is van mening dat de gemeenteraad, vanuit haar verschillende rollen, een belangrijke gesprekspartner is in deze discussie. Wij zien dan ook uit naar die gesprekken.